“Сарьсан багваахайнаас илэрсэн RaTG13 вирус бол цар тахлын эх үүсвэр”
Дэлхий нийтээр COVID-19 хэмээн нэрлэхээр тогтсон SARS-CoV-2 вирус хамгийн анх 2020 оны нэгдүгээр сард Хятадын Ухань хотын төвд бүртгэгдэж байлаа. Тиймээс энэ вирус Хятадаас эхлэн бусад улс оронд тархсан хэмээн судлаачид үзэж байна. Тухайлбал, ДЭМБ-ын хүнсний аюулгүй байдал, Зоонозын өвчин судлалын шинжээч Петер Бен Эмбарек Ухань хотоос илэрсэн гэх анхны сэжүүрийг гаргаж, тус хотоос судалгаагаа эхлүүлэхээр болсон юм.
COVID-19 халдвар Итали, Испанид 2019 оны эхээр бүртгэгдсэн гэсэн судалгааг зарим шинжээч гаргасан. Нөгөө хэсэг нь Францаас тархсан гэсэн бол цөөн судлаач халдвар Европоос Ухань руу тархсан хэмээн итгэж байна. Гэхдээ Хятадын баруун өмнөд зүгт орших Юньнань аймгийн сарьсан багваахайнаас илэрсэн RaTG13 вирусыг цар тахлын эх үүсвэр хэмээх санал дээр олон хүн санал нийлсэн. Учир нь шинжилгээнд хамруулсан сарьсан багваахайнаас COVID-19-ийн 96.2 хувийн генетик илэрсэн юм. Тиймээс ДЭМБ-ын баг SARS-CoV-2 вирусыг сарьсан багваахай хэрхэн хүнд халдаасныг тогтоохыг эрмэлзэж байна.
COVID-19-ийн анхны тохиолдол 2019 оны арванхоёрдугаар сарын 10-нд бүртгэгдсэн
Халдварын хамгийн анхны тохиолдол Ухань хотын Хуанан далайн хүнсний захад бүртгэгдсэн. Тус захад худалдаалж байгаа махан бүтээгдэхүүнээр дамжин хүнд тархсан гэж мэдээлсэн билээ. Гэвч 2019 оны арванхоёрдугаар сарын 10-нд COVID-19-ийн халдвар авсан 41 өвчтөн Ухань хотын эмнэлэгт хэвтснээс 13 нь Хуанан захын голомттой огт холбоогүй байсан юм. Үүнийг Хятадын эрх баригчид SARS-CoV-2 вирусын хоёр төрөл байгаагийн нэг нь хүнсний захтай холбоотой гэж тайлбарласан юм.
Хамгийн анх халдвар авсан худалдаачин сарьсан багваахайн мах эсвэл ялгадасыг Хятадын уламжлалт анагаах ухаандаа ашигласнаар халдвар авч, хүмүүст тараасан гэсэн таамаглал дэвшүүлсэн. Гэвч нотлох баримт олдоогүй. Харин зарим судлаач Уханийн вирус судлалын хүрээлэнгийн лабораториос санаатайгаар хүмүүст тараасан гэсэн саналыг дэвшүүлсэн. Тиймээс тэд ДЭМБ-ын судлаачдыг Уханийн лабораторит RaTG13 вирустай төстэй вирус байгаа эсэхийг сайтаар шинжлэхийг санал болгосон юм.
